Według szacunków ONZ w ciągu najbliższej dekady dostępność czystej wody, zdatnej do picia dla ludzi może
spaść aż o 40%. Co więcej, zapotrzebowanie przemysłu i rolnictwa do 2050 roku ma wzrosnąć dwukrotnie, co
oznacza, że ponad połowa światowej populacji będzie zagrożona jej deficytem. Jak te ryzyka przełożą się na
sytuację w Europie i w Polsce? Czego nauczyła nas zeszłoroczna katastrofa na Odrze? Komu deficyt wody
grozi najszybciej? I jak temu zapobiec? Wobec tego problemu, debatujący, podczas IV Międzynarodowego
Szczytu Klimatycznego TOGETAIR 2023, eksperci zwrócili uwagę na bieżący stan polskich wód.
Dr Alicja Pawelec-Olesińska, Kierowniczka Zespołu Ochrony Ekosystemów Wodnych w WWF, wskazała, że stan
ekologiczny polskich wód jest zły. Aż 98,9% polskich wód nie spełnia norm unijnej ramowej dyrektywy wodnej.
Rafał Bonter, Prezes Zarządu XYLEM, dodaje, że tylko 10% polskich rzek spełnia wymagania dobre lub bardzo
dobre, a podobna sytuacja dotyczy jezior i zbiorników otwartych.
Zasób wody do picia w Polsce jest bardzo niski, podkreśla Rafał Bonter. Źródła głębinowe stanowią podstawę,
ale około 40-50% wody pobieramy z wód powierzchniowych. Renata Żyłła, Dyrektor Centrum Gospodarki
o Obiegu Zamkniętym w Łukasiewicz – Łódzkim Instytucie Technologicznym, zwróciła uwagę, że stan jakości wód
to jedno, ale co się w nich znajduje, to osobne pytanie. Badania wykazały, że w wodach powierzchniowych pojawiają się
mikrozanieczyszczenia z przemysłu i naszego codziennego życia. Mogą to być np. farmaceutyki, czy związki z
procesów przemysłowych. Te mikrozanieczyszczenia, przetwarzając się w ekosystemie, mogą tworzyć kolejne,
niebezpieczne produkty.
Agata Szafraniuk, Kierowniczka Programu Ochrony Przyrody w Fundacji ClientEarth Prawnicy dla Ziemi, dodała,
że z perspektywy prawa system zarządzania polskimi rzekami nie działa. Świadczy o tym wiele postępowań
toczących się przed Komisją Europejską w związku z nieprzestrzeganiem przez Polskę Ramowej Dyrektywy
Wodnej i innych. Zdaniem Szafraniuk, jest wciąż bardzo dużo do zrobienia, aby zapobiec niedoborowi wody i
zachować jej jakość.
Mądry Polak po Odrze?
Tragiczne wydarzenia, takie jak katastrofa na Odrze, podkreślają potrzebę ochrony rzek i środowiska wodnego.
Jak zauważyła Agata Szafraniuk z Fundacji ClientEarth Prawnicy dla Ziemi, istnieją wiele luki w systemie
legislacyjnym, które powodują, że regulacje na papierze nie są skutecznie wdrażane w praktyce.
Dr Alicja Pawelec-Olesińska z WWF podkreśla, że katastrofa na Odrze zwróciła uwagę społeczeństwa na
potrzebę ochrony rzek i środowiska wodnego. Ludzie zaczęli interesować się tym, co płynie w rzekach, a także
zwracać uwagę na przyczyny zanieczyszczenia. Niestety, zanieczyszczenie wodne farmaceutykami jest nadal
nowym i szokującym obszarem badań. Węgorze uzależniają się od kokainy, a ryby zmieniają płeć przez estrogen
używany w lekach hormonalnych, którego nie usuwają oczyszczalnie ścieków.
Rafał Bonter, prezes zarządu XYLEM, ma nieco odmienne zdanie na temat ochrony środowiska wodnego.
Zauważa on, że woda jest tematem dyskusji od stu lat, a w Polsce od ćwierć wieku, ale samo komunikowanie
tego nie prowadzi do konkretnych działań. Uważa, że Biała Księga WWF jest dobrą ideą, ale samorządom trzeba
przedstawić konkretne działania, krok po kroku, z jasno wyłożonymi priorytetami. Zwraca uwagę na potrzebę
utworzenia forum, które będzie pośredniczyć między samorządami, przedsiębiorcami a organizacjami
pozarządowymi.
Przemysł włókienniczy a woda
Przemysł włókienniczy jest jednym z sektorów, który ma bardzo silne powiązania z wodą.
Renata Żyłła, Dyrektor Centrum Gospodarki o Obiegu Zamkniętym w Łukasiewicz – Łódzkim Instytucie Technologicznym,
zwróciła uwagę na fakt, że produkcja odzieży i tekstyliów wymaga dużej ilości wody oraz generuje wiele różnorodnych ścieków.
Na przykład, do wyprodukowania zaledwie 4 koszulek XXL potrzeba około 80 gramów barwników i 400 gramów
soli. Ponadto, przemysł włókienniczy jest bardzo rozdrobniony, co utrudnia kontrolowanie jakości ścieków.
Aby rozwiązać ten problem, potrzebne są modele strategiczne i systemy zarządzania wodą. Jak zauważa Renata
Żyłła, instalacje do oczyszczania ścieków są kosztowne, a technologie zawracania wody muszą być odpowiednio
dobrane. Dlatego, przy planowaniu zagospodarowania przestrzennego, należy uwzględnić tzw. parki
przemysłowe, które będą zaprojektowane z myślą o tym, że ścieki będą zbierane w innym kolektorze.
Rafał Bonter, Prezes Zarządu XYLEM, dodaje, że podstawą każdego funkcjonującego systemu jest kontrola.
Niestety, zgodnie z obecnymi wytycznymi, kontrolę jakości ścieków prowadzi sam zakład przemysłowy, co
często prowadzi do braku kontroli. Jednak, jak podkreśla Bonter, istnieją technologie, które gwarantują, że
kontrola jakości ścieków może być przeprowadzana online. Teraz musimy tylko przekazać te technologie do
przemysłu i samorządów.
Dr Alicja Pawelec-Olesińska, Kierowniczka Zespołu Ochrony Ekosystemów Wodnych WWF, zwraca uwagę na
konieczność przestawienia myślenia na wyłapywanie wody, zwłaszcza tej pitnej. W kontekście kryzysu
klimatycznego i rosnących potrzeb związanych z produkcją żywności, woda staje się coraz cenniejszym
zasobem. Dlatego ważne jest, abyśmy nauczyli się lepiej korzystać z tego zasobu i ograniczać jego
marnotrawstwo.
Nowe technologie – nowe szanse?
Woda jest jednym z najważniejszych zasobów naturalnych, którą musimy chronić i dbać o nią jak najlepiej.
Nowoczesne technologie oferują jednak coraz więcej szans na to, aby to zrobić w sposób bardziej efektywny i
zrównoważony dla naszej planety. O tym, jakie możliwości dają nowe technologie w kontekście ochrony wody,
dyskutowali eksperci podczas konferencji poświęconej tej tematyce.
Rafał Bonter, Prezes Zarządu XYLEM, podkreślił, że dzisiaj praktycznie wszystko można zrobić z wodą. Dzięki
nowoczesnym technologiom można oczyścić ścieki do poziomu zwykłej wody pitnej. Wraz z jednym z
koncernów przeprowadziliśmy eksperymenty w Manchesterze i w Niemczech, gdzie z wody opadowej oraz ze
ścieków zrobiliśmy napój do picia. Zbadaliśmy to i sprawdziliśmy, że można je bezpiecznie pić. Choć ze względu
na brak edukacji, jeszcze byłoby na to za wcześnie. Technologie mają ogromne możliwości, jako branża możemy
zamknąć obieg wody nie tylko w zakładach przemysłowych, ale i w miastach. Ważne jest jednak, by to
zamknięcie nie zwiększało śladu węglowego – podkreślił Bonter.
Jednakże, jak wskazywali eksperci, wdrożenie nowych technologii wymaga także zmiany myślenia. Ważne jest,
aby przedsiębiorcy zaczęli zwracać uwagę na te kwestie, a państwo wspierało ich w działaniach na rzecz
ochrony wody. Należy skupić się na bliskich wyzwaniach oraz zagrożeniach, jakie może przynieść już choćby
kolejne lato.
Przemysł włókienniczy, który jest jednym z głównych emitentów różnego rodzaju ścieków, musi również wziąć
pod uwagę potrzebę ochrony wody. Renata Żyłła, Dyrektor Centrum Gospodarki o Obiegu Zamkniętym
w Łukasiewicz – Łódzkim Instytucie Technologicznym, wskazała na potrzebę stosowania modeli strategicznych zarządzania wodą.
Instalacje do oczyszczania ścieków są kosztowne, a rozdrobniony przemysł stawia różne wyzwania. Zaproponowała,
aby przy planie zagospodarowania przestrzennego uwzględniać tzw. parki przemysłowe, gdzie ścieki będą zbierane w innym kolektorze.
Widać zatem, że nowe technologie i innowacyjne podejście do problemów związanych z wodą są kluczowe dla
przyszłości naszej planety. Warto zwrócić uwagę, że praktycznie każda branża i każde przedsiębiorstwo może
przyczynić się do zamknięcia obiegu wody i redukcji emisji zanieczyszczeń. Jednakże, aby to osiągnąć,
potrzebne są konkretne działania i inwestycje, zarówno ze strony prywatnej jak i państwowej.
Jak podkreślał Rafał Bonter, ważne jest, aby zamknięcie obiegu wody nie zwiększało śladu węglowego, a zatem
należy stosować rozwiązania zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju. Wdrożenie nowych technologii oraz
edukacja społeczeństwa w zakresie racjonalnego korzystania z zasobów wodnych, to kolejne ważne kroki, które
powinniśmy podjąć, aby chronić nasze środowisko naturalne.
Warto podkreślić, że problemów związanych z wodą nie da się rozwiązać jednorazowo, lecz wymaga to ciągłych
działań i inwestycji. Jednakże, jak pokazują powyższe wypowiedzi, mamy już narzędzia i wiedzę, aby działać
skutecznie i przeciwdziałać negatywnym skutkom zanieczyszczenia wód. Teraz wystarczy tylko wziąć
odpowiedzialność i podjąć konkretne działania, aby chronić nasze środowisko naturalne dla przyszłych pokoleń.
Dwa dni wypełnione spotkaniami, ponad trzydzieści debat, dyskusje przy okrągłych stołach, motywujące power speeche, dziesiątki polskich i zagranicznych ekspertów – tak przedstawia się największe wydarzenie ekologiczne w Europie Środkowo-Wschodniej – Międzynarodowy Szczyt Klimatyczny TOGETAIR 2023. Wydarzenie odbywa się w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego w dniach 20-21 kwietnia. TOGETAIR 2023 otrzymał prestiżowe patronaty od polskich i zagranicznych instytucji, w tym od przewodniczącej Parlamentu Europejskiego, Roberty Metsoli, oraz od Prezesa Rady Ministrów, Mateusza Morawieckiego.
Pełna agenda wydarzenia wraz z panelistami dostępna jest na stronie: https://togetair.eu/agenda/
Obserwuj i oglądaj TOGETAIR 2023: Facebook Instagram Twitter LinkedIn YouTube Money.pl
Kontakt dla mediów: media@togetair.eu
DZIĘKUJEMY, ŻE JESTEŚCIE Z NAMI – TOGETAIR 2023!
PARTNER STRATEGICZNY: PKN ORLEN PARTNER GŁÓWNY: Bank Gospodarstwa Krajowego, 3W
GŁÓWNY PARTNER ŚRODOWISKOWO- KLIMATYCZNY: Lasy Państwowe
PARTNER ENERGETYCZNY: Tauron
PATRONATY INSTYTUCJI EUROPEJSKICH: Komisja Europejska przedstawicielstwo w Polsce, Roberta Metsola, przewodnicząca Parlamentu Europejskiego.
HONOROWY PATRONAT UCZELNI: Uniwersytet Warszawski
HONOROWY PATRONAT: Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki
PATRONATY MINISTERSTW: Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Zdrowia, Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej
PARTNERZY EKO+: McDonald’s, Stena Recycling
PARTNER EKO: Robert Bosch, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, Saint-Gobain, Agencja Rozwoju Przemysłu, Polski Fundusz Rozwoju, Fortum, PGE, Danone, Sieć Badawcza Łukasiewicz, VELUX Polska
PARTNERZY: Rekopol, EKO-PAK, Federacja Konsumentów, Bank Ochrony Środowiska, PKO Bank Polski, Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy, ERGO- Hestia, Medicover, Ekoenergetyka, PIOIRO, Izba Branży Komunalnej, Clochee, Polski Związek Firm Deweloperskich, Górażdże, Xylem, Green Office Ecologic, Daily Fruits, Assay Management, ZMPD-Zrzeszenie Międzynarodowych Przewoźników Drogowych, KIKE-Krajowa Izba Klastrów Energii, Polska Rada Pelletu, DPD, Giełda Papierów Wartościowych, Grupa LUX MED, LPP, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
PATRONAT MARSZAŁKÓW WOJEWÓDZTW: Dolnośląskie, Kujawsko-Pomorskie, Lubelskie, Lubuskie, Łódzkie, Małopolskie, Mazowieckie, Opolskie, Pomorskie, Śląskie, Świętokrzyskie, Warmińsko Mazurskie, Wielkopolskie, Zachodniopomorskie
PATRONATY I PARTNERZY MERYTORYCZNI: KONGRES ESG – POLSKA MOC BIZNESU,
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Rzecznik MŚP – Małych i Średnich Przedsiębiorców, Polskie Regiony – Związek Województw RP, Związek Gmin Wiejskich, Business Center Club, Francusko-Polska Izba Gospodarcza CCIFP, Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych, Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego, Urząd Regulacji Energetyki, Polski Alarm Smogowy, Fundacja Republikańska, H&M, Polska Izba Magazynowania Energii i Elektromobilności – PIME, Rolnictwo Zrównoważone, PSME
Polskie Stowarzyszenie Magazynowania Energii, Fundacja Fair Trade Polska, Columbus, Centralny Port Komunikacyjny
PATRONATY UCZELNI WYŻSZYCH: Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Polska Akademia Nauk, Politechnika Warszawska, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Szkoła Główna Handlowa, Uniwersytet Warszawski
PARTNER MIĘDZYNARODOWY: UN Global Compact Network Poland
PATRONATY MEDIALNE: WP.pl, Money.pl, Interia, Zielona Interia, Polsat News, Rzeczpospolita, Polskie Radio, Audytorium 17, Polska Press, PAP, Forbes, Dziennika Gazeta Prawna, Biznes 24, Wysokie Napięcie, Teraz Środowisko, Audytorium17, Energetyka24.pl, Comparic.pl, Klub Integracji Europejskiej, EcoEkonomia, ESGinfo.pl, reach4.biz, magazyn Raport Kolejowy i Raport Tramwajowy, Magazyn Inżynier Budownictwa, Eciepło.pl, Magazyn Business HUB, SmartMe, Magazyn Przedsiębiorcy, EkoRynek, Siła Nauki, SmogLab, Świat OZE, EkoNatura, Biznes i Ekologia, Business Magazine
GŁÓWNY PARTNER REKLAMY ZEWNĘTRZNEJ: Clear Channel