)
Kaucyjność i SUP to dwa tematy, które poruszono na drugiej debacie sceny środowiskowej IV edycji
Międzynarodowego Szczytu Klimatycznego TOGETAIR 2023. System kaucyjny jest niezbędnym mechanizmem
do realizacji zasady rozszerzonej odpowiedzialności producenta, a w konsekwencji do zmniejszenia produkcji
odpadów. Jednak, jak go dobrze zaprojektować? W jaki sposób finansować, aby nie obciążył on nadmiernie
konsumentów? Jak rozliczać i egzekwować? Dlaczego wciąż brakuje nam odpowiednich regulacji?
W panelu uczestniczyli eksperci, w tym Robert Chciuk, Dyrektor Departament Gospodarki Odpadami w
Ministerstwie Klimatu i Środowiska. Ustawa SUP, która jest implementacją dyrektywy, nakłada pewne
obowiązki, a koszty związane z ponoszeniem opłaty produktowej są przesunięte w czasie, nie wchodzą od razu
z wejściem w życie ustawy. System kaucyjny jest mechanizmem pomocniczym, który jest potrzebny, aby
osiągnąć oczekiwane poziomy. Obecnie system kaucyjny jest w pracy w komisji pracowniczej, po pozytywnym
zaopiniowaniu trafi pod obrady Rady Ministrów, a następnie do sejmu.
Beata Waszczyłko-Miłkowska, Kierownik Zakładu Monitoringu i Prognozowania w Gospodarce Odpadami IOŚ-
PiB, podkreśla, że badania nad zaśmieceniem i zbieraniem odpadów w systemach publicznych są już zamknięte,
a na skalę europejską, Polska nie ma się czego wstydzić. Nasz udział w zaśmieceniu w UE wynosi około 6%.
Polak statystycznie zaśmieca ilością ok. 3 kg odpadów na rok. W kwestii wyrzucania odpadów z ręki na chodnik,
plażę czy w parku, w skali UE nie mamy się zaś czego wstydzić. Również kolejne badania są w trakcie
przeprowadzania, w czym przeszkadza mała liczba instalacji zgłaszających się do uczestnictwa w nich.
Karol Wójcik, Przewodniczący Rady Programowej Izby Branży Komunalnej, podkreśla, że poparcie społeczne dla
systemu kaucyjnego jest ogromne, a ten potencjał nie można zmarnować. System kaucyjny jest potrzebny do
wprowadzenia jako system komplementarny w Polsce.
System kaucyjny w gospodarce opakowaniowej – wartość społeczna czy efektywna metoda recyklingu?
Wprowadzenie systemu kaucyjnego w celu poprawy gospodarki opakowaniowej i zmniejszenia ilości odpadów
jest tematem złożonym, który wymaga uwagi ze strony różnych grup interesariuszy, w tym przedsiębiorców i
konsumentów.
Aleksander Traple, dyrektor BioSystem zwraca uwagę na niepewność i ograniczenia systemu kaucyjnego.
Według niego, ten system nie jest panaceum na całe zło w gospodarce opakowaniowej, choć jest on społecznie
pożądany i wart jako wprowadzenie. Traple zwrócił również uwagę na to, że grono przedsiębiorców jest
zróżnicowane, a część z nich na co dzień nie interesuje się prawami środowiskowymi. Widzi ogromną pracę
edukacyjną w tym obszarze.
Konrad Nowakowski, prezes Izby PIOIRO, z kolei wskazał na potrzebę wyjścia poza sam recykling i zwiększenia
inwestycji w technologie, które pomogą w ograniczeniu ilości odpadów w produkcji. Jego zdaniem,
wprowadzenie obowiązku stosowania wielokrotnych opakowań dla niektórych asortymentów pozwoliłoby na
eliminację dużej ilości odpadów.
W dalszej dyskusji, Robert Chciuk zwrócił uwagę na dysonans pomiędzy wolą jak najszybszej realizacji, a
oczekiwaniami przedsiębiorców. Wszelkie przesunięcia powinny odbywać się w porozumieniu pomiędzy
stronami. Aleksander Traple, Dyrektor BioSystem, odniósł się do problemu zorganizowania sprawnie
działającego systemu do 2025 roku, mówiąc że jest gotowy, aby podjąć to wyzwanie. Jego zdaniem źródłem
obowiązków będzie sam SUP, a narzędzie do realizacji będzie potrzebne, niezależnie od uchwalenia lub nie
ustawy o systemie kaucyjnym.
Kolejnym ważnym zagadnieniem w dyskusji dotyczącej wprowadzenia systemu kaucyjnego jest poziom
akceptacji konsumenckiej. Czy przeciętny konsument będzie skłonny oddawać opakowania za drobną kaucję?
Beata Waszczyłko-Miłkowska z Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczego
podkreśliła, że wysokość kaucji jest trudna do oszacowania, gdyż zależy indywidualnie od konkretnego
konsumenta. Należy jednak pamiętać, że system kaucyjny ma na celu nie tylko zachęcenie konsumentów
do selektywnego zbierania butelek, ale także stworzenie bodźców dla przedsiębiorców do stosowania
wielokrotnych opakowań oraz wprowadzenie zmian w gospodarce odpadami, które przyczynią się do wzrostu
wskaźników recyklingu.
Dlaczego Polacy nie zbierają selektywnie odpadów?
Jednym z najważniejszych elementów tej ochrony jest segregacja odpadów. Niestety, w Polsce nadal wiele
osób nie zbiera selektywnie odpadów. Dlaczego tak się dzieje?
Karol Wójcik, Przewodniczący Rady Programowej Izby Branży Komunalnej, uważa, że problemem jest
skomplikowany proces segregacji odpadów. Jak wyjaśnia: „Musimy uprościć skład opakowań, ujednolicić
frakcyjnie, abyśmy robili to instynktownie”. Wójcik podkreśla, że w Polsce zaczęliśmy selektywnie zbierać
odpady dopiero 2 lata temu i mimo że robi się to coraz lepiej, wciąż jest wiele do zrobienia.
Z kolei Konrad Nowakowski skupia się na kwestii edukacji. Zdaniem eksperta, kluczem do poprawy sytuacji jest
zwiększenie świadomości społecznej w zakresie segregacji odpadów. „Poziom kaucji zaś jest tylko pierwszym
stymulantem do społecznego zrozumienia, że: Odpad to surowiec, więc odpad ma wartość. Segregowanie
odpadów się opłaca. Nie płacimy kar i mamy tańsze produkty na półkach” – mówi Nowakowski.
Podsumowując, brak selektywnej zbiórki odpadów w Polsce ma wiele przyczyn, w tym brak edukacji i złożoność
procesu segregacji odpadów. Aby osiągnąć cel ochrony środowiska, konieczne jest zwiększenie świadomości
społecznej w tym zakresie oraz uprościć skład opakowań i ujednolicić frakcyjnie. System kaucyjny może być
ważnym krokiem w kierunku poprawy gospodarki odpadami, ale potrzebne są również inne rozwiązania i
edukacja społeczeństwa. Wprowadzenie systemu kaucyjnego może być istotnym bodźcem dla przedsiębiorców
i konsumentów do zmiany swoich praktyk oraz bardziej świadomego postępowania z odpadami.
Dwa dni wypełnione spotkaniami, ponad trzydzieści debat, dyskusje przy okrągłych stołach, motywujące power speeche, dziesiątki polskich i zagranicznych ekspertów – tak przedstawia się największe wydarzenie ekologiczne w Europie Środkowo-Wschodniej – Międzynarodowy Szczyt Klimatyczny TOGETAIR 2023. Wydarzenie odbywa się w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego w dniach 20-21 kwietnia. TOGETAIR 2023 otrzymał prestiżowe patronaty od polskich i zagranicznych instytucji, w tym od przewodniczącej Parlamentu Europejskiego, Roberty Metsoli, oraz od Prezesa Rady Ministrów, Mateusza Morawieckiego.
Pełna agenda wydarzenia wraz z panelistami dostępna jest na stronie: https://togetair.eu/agenda/
Obserwuj i oglądaj TOGETAIR 2023: Facebook Instagram Twitter LinkedIn YouTube Money.pl
Kontakt dla mediów: media@togetair.eu
DZIĘKUJEMY, ŻE JESTEŚCIE Z NAMI – TOGETAIR 2023!
PARTNER STRATEGICZNY: PKN ORLEN PARTNER GŁÓWNY: Bank Gospodarstwa Krajowego, 3W
GŁÓWNY PARTNER ŚRODOWISKOWO- KLIMATYCZNY: Lasy Państwowe
PARTNER ENERGETYCZNY: Tauron
PATRONATY INSTYTUCJI EUROPEJSKICH: Komisja Europejska przedstawicielstwo w Polsce, Roberta Metsola, przewodnicząca Parlamentu Europejskiego.
HONOROWY PATRONAT UCZELNI: Uniwersytet Warszawski
HONOROWY PATRONAT: Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki
PATRONATY MINISTERSTW: Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Zdrowia, Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej
PARTNERZY EKO+: McDonald’s, Stena Recycling
PARTNER EKO: Robert Bosch, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, Saint-Gobain, Agencja Rozwoju Przemysłu, Polski Fundusz Rozwoju, Fortum, PGE, Danone, Sieć Badawcza Łukasiewicz, VELUX Polska
PARTNERZY: Rekopol, EKO-PAK, Federacja Konsumentów, Bank Ochrony Środowiska, PKO Bank Polski, Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy, ERGO- Hestia, Medicover, Ekoenergetyka, PIOIRO, Izba Branży Komunalnej, Clochee, Polski Związek Firm Deweloperskich, Górażdże, Xylem, Green Office Ecologic, Daily Fruits, Assay Management, ZMPD-Zrzeszenie Międzynarodowych Przewoźników Drogowych, KIKE-Krajowa Izba Klastrów Energii, Polska Rada Pelletu, DPD, Giełda Papierów Wartościowych, Grupa LUX MED, LPP, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
PATRONAT MARSZAŁKÓW WOJEWÓDZTW: Dolnośląskie, Kujawsko-Pomorskie, Lubelskie, Lubuskie, Łódzkie, Małopolskie, Mazowieckie, Opolskie, Pomorskie, Śląskie, Świętokrzyskie, Warmińsko Mazurskie, Wielkopolskie, Zachodniopomorskie
PATRONATY I PARTNERZY MERYTORYCZNI: KONGRES ESG – POLSKA MOC BIZNESU,
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Rzecznik MŚP – Małych i Średnich Przedsiębiorców, Polskie Regiony – Związek Województw RP, Związek Gmin Wiejskich, Business Center Club, Francusko-Polska Izba Gospodarcza CCIFP, Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych, Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego, Urząd Regulacji Energetyki, Polski Alarm Smogowy, Fundacja Republikańska, H&M, Polska Izba Magazynowania Energii i Elektromobilności – PIME, Rolnictwo Zrównoważone, PSME
Polskie Stowarzyszenie Magazynowania Energii, Fundacja Fair Trade Polska, Columbus, Centralny Port Komunikacyjny
PATRONATY UCZELNI WYŻSZYCH: Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Polska Akademia Nauk, Politechnika Warszawska, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Szkoła Główna Handlowa, Uniwersytet Warszawski
PARTNER MIĘDZYNARODOWY: UN Global Compact Network Poland
PATRONATY MEDIALNE: WP.pl, Money.pl, Interia, Zielona Interia, Polsat News, Rzeczpospolita, Polskie Radio, Audytorium 17, Polska Press, PAP, Forbes, Dziennika Gazeta Prawna, Biznes 24, Wysokie Napięcie, Teraz Środowisko, Audytorium17, Energetyka24.pl, Comparic.pl, Klub Integracji Europejskiej, EcoEkonomia, ESGinfo.pl, reach4.biz, magazyn Raport Kolejowy i Raport Tramwajowy, Magazyn Inżynier Budownictwa, Eciepło.pl, Magazyn Business HUB, SmartMe, Magazyn Przedsiębiorcy, EkoRynek, Siła Nauki, SmogLab, Świat OZE, EkoNatura, Biznes i Ekologia, Business Magazine
GŁÓWNY PARTNER REKLAMY ZEWNĘTRZNEJ: Clear Channel
